ΧΡΗΣΤΟΣ ΤΑΡΑΝΤΙΛΗΣ*
Αριστεία: Το συντομότερο μονοπάτι για την επιτυχία
Εφημερίδα ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ 28-8-2016
Με την ανακοίνωση των βάσεων εισαγωγής στα πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ της χώρας, την προηγούμενη Τετάρτη, αποδείχθηκε για μία ακόμη φορά ότι η συμμετοχή ενός οργανισμού, στην προκειμένη περίπτωση ενός πανεπιστημιακού τμήματος, στη διαδικασία προσέγγισης της Αριστείας αποτελεί το συντομότερο μονοπάτι για την επιτυχία και την αναγνώρισή του. Αναφέρομαι στο Τμήμα Διοικητικής Επιστήμης και Τεχνολογίας (ΔΕΤ) του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, το οποίο κατάφερε να κερδίσει την εμπιστοσύνη των καλύτερων υποψηφίων φοιτητών και να αναδειχθεί στο τμήμα με την υψηλότερη βάση εισαγωγής στο πεδίο Οικονομίας και Πληροφορικής σε όλη τη χώρα. Γιατί όμως αναφέρομαι στο ΔΕΤ και όχι, για παράδειγμα, στη Νομική Αθήνας, που επίσης πρώτευσε; Μήπως επειδή έχω την τιμή να είμαι καθηγητής και πρώην πρόεδρος του; Οχι, απλώς, λόγω των συγκεκριμένων ιδιοτήτων μου, γνωρίζω ότι το ΔΕΤ, χωρίς αντικειμενικά να έχει κανένα από τα παραδοσιακά πλεονεκτήματα, όπως τίτλο κάποιου παραδοσιακού επαγγέλματος (π.χ. Νομική, Ιατρική, Λογιστική) και χωρίς μεγάλη αναγνωρισιμότητα λόγω της μικρής ιστορίας του –εισήχθησαν για πρώτη φορά φοιτητές το 2000– επιδίωξε στρατηγικά με όλες τις δυνάμεις του την Αριστεία ως μέσο πειθούς των υποψηφίων ώστε να αποτελέσει την πρώτη επιλογή τους. Και τελικώς, βάσει των αποτελεσμάτων της Τετάρτης, τα κατάφερε. Λαμβάνοντας υπόψη λοιπόν τα κριτήρια προσέγγισης της Αριστείας όπως είχαν οριστεί σε προηγούμενο άρθρο μου («Καθημερινή», 14/6/2015), το ΔΕΤ λειτούργησε με τον ακόλουθο τρόπο:
Κριτήριο 1: Η επίτευξη της κοινωνικής αποστολής του τμήματος. Τα μέλη του τμήματος είχαν την ακόλουθη διττή αποστολή, η οποία αποτέλεσε σημείο αναφοράς κάθε απόφασης και υπηρετήθηκε με συνέπεια: α) την υψηλού επιπέδου διδασκαλία και τη συνεχή ανάπτυξη των φοιτητών, β) την ερευνητική διάκριση και τη στενή σύνδεση με την αγορά εργασίας και την κοινωνία των πολιτών. Πώς επιτεύχθηκε; Οσον αφορά το πρώτο σκέλος της αποστολής, με την κατάρτιση ενός διεπιστημονικού προγράμματος σπουδών που συνδύαζε τη διοικητική επιστήμη, τις σύγχρονες τεχνολογίες και τις οργανωσιακές σπουδές, με την εφαρμογή αποτελεσματικών τρόπων διδασκαλίας (case studies, επιχειρηματικά παίγνια), ατομικών και ομαδικών εργαστηριακών εργασιών στη μεγάλη πλειονότητα των μαθημάτων, της υποχρεωτικής πρακτικής άσκησης σε επιχειρήσεις, των διαδικασιών συμβουλευτικής (mentoring) σε κάθε φοιτητή, με τη συμμετοχή φοιτητών σε διαγωνισμούς επιχειρηματικότητας και καινοτομίας και θερινά σχολεία που διοργάνωναν οι καθηγητές του τμήματος. Οσον αφορά το δεύτερο σκέλος της αποστολής, αυτό επιτεύχθηκε με την παραγωγή δημοσιεύσεων στα καλύτερα παγκοσμίως επιστημονικά περιοδικά, την εύρεση χρηματοδότησης απευθείας από την Ευρωπαϊκή Ενωση (E.E.) μέσω ερευνητικών ανταγωνιστικών προγραμμάτων, τις πολυάριθμες πρωτοβουλίες προώθησης της επιχειρηματικότητας (π.χ. διοργάνωση διαγωνισμών για νέους επιχειρηματίες, υποστήριξη καινοτόμων νέων ή υπό σύσταση βιώσιμων επιχειρήσεων), τη στενή συνεργασία με ΜΚΟ (π.χ. TEDx), τις δράσεις με τους σχετιζόμενους φορείς και επιμελητήρια (π.χ. Οικονομικό Επιμελητήριο).
Κριτήριο 2: Υιοθέτηση κουλτούρας συνεχούς μάθησης και καινοτομίας. Κάθε πέντε χρόνια το περιεχόμενο του προγράμματος σπουδών εμπλουτιζόταν με εξειδικευμένα μαθήματα επιλογής, με γνώμονα την αποστολή του ΔΕΤ, τα νέα ερευνητικά αποτελέσματα, τα προγράμματα σπουδών αντίστοιχων τμημάτων κορυφαίων πανεπιστημίων του εξωτερικού (π.χ. στο MIT), καθώς και τις ανάγκες σε δεξιότητες του εργατικού δυναμικού στην Ελλάδα αλλά και γενικότερα στην Ε.Ε.
Κριτήριο 3: Κατάρτιση στρατηγικού σχεδίου. Από την πρώτη ημέρα λειτουργίας του, το ΔΕΤ κατάρτισε αναλυτικό στρατηγικό σχέδιο που περιλάμβανε το όραμα, τους μακροπρόθεσμους και βραχυπρόθεσμους στόχους, τα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματά του και το σχέδιο δράσης επίτευξής τους. Η κατάκτηση της πρώτης θέσης στην Ελλάδα με κριτήριο τις βάσεις εισαγωγής στο επιστημονικό πεδίο Οικονομία/Διοίκηση ήταν ένας από τους βραχυπρόθεσμους στόχους στην τελευταία επικαιροποίηση της στρατηγικής. Η τοποθέτηση του τμήματος ανάμεσα στα δέκα καλύτερα της Ευρώπης, με κριτήριο την έρευνα, αποτελεί έναν εφικτό μακροπρόθεσμο στόχο.
Κριτήριο 4: Επιλογή σωστών συνεργατών. Το σημαντικότερο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα του ΔΕΤ ήταν η επικράτηση ομαδικού πνεύματος και ίδιων θεμελιωδών αξιών ανάμεσα στα μέλη του τμήματος: ακεραιότητα, υψηλές επιδόσεις, συνεργασία και εξωστρέφεια. Τα μέλη δεν αναλώθηκαν σε αντιπαραθέσεις, αντιθέτως συνεργάστηκαν ενισχύοντας το κλίμα εμπιστοσύνης και δέσμευσης.
Κριτήριο 5: Συνεχής αξιολόγηση. Το σύνθημα ήταν «αξιολόγηση παντού», αξιολόγηση όλων των μαθημάτων και των διδασκόντων από τους φοιτητές με απόλυτα αντικειμενικές διαδικασίες, αξιολόγηση στις εκλογές και εξελίξεις των καθηγητών με αμιγώς αντικειμενικά κριτήρια που ενθάρρυναν τη διαφάνεια και ενίσχυσαν τη θέση του ΔΕΤ στο διεθνές ακαδημαϊκό γίγνεσθαι, αξιολόγηση και των μεταπτυχιακών του τμήματος από τους κορυφαίους ανεξάρτητους διεθνείς οργανισμούς (π.χ. Association of MBAs – AMBA).
Το ΔΕΤ αποτελεί ένα ακόμη κύτταρο της ελληνικής κοινωνίας που διακρίνεται παρά τη μεγάλη οικονομική κρίση, την έλλειψη κρατικής χρηματοδότησης, τη φυγή υψηλού επιπέδου επιστημόνων, την αδυναμία της πολιτείας να το υποστηρίξει ακόμη και στα αυτονόητα… Προϋπόθεση για ένα καλύτερο μέλλον; Η προσήλωση στη συνεχή ικανοποίηση των προαναφερθέντων κριτηρίων.
*Ο κ. Χρήστος Ταραντίλης είναι καθηγητής Διοικητικής Επιστήμης και Λήψης Αποφάσεων στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Τελαυταία τροποποίηση 8 Ιουλίου, 2017 | 1η Δημοσίευση: 28 Αυγούστου, 2016