Εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ – 29/06/2020 (σελ. 16)
Εισακτέοι, μετεγγραφές, χρηματοδότηση, κατάταξη
Του Ανδρέα Μπουντουβή πρύτανη του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου
Επί πολλά χρόνια το υπουργείο Παιδείας ζητεί από το ΕΜΠ να δηλώσει τον αριθμό των εισακτέων, εννοώντας προφανώς τη σύνδεση του αριθμού με τις δυνατότητες των Σχολών να εκπαιδεύσουν τους φοιτητές με τα μέσα που διαθέτουν, δηλαδή προσωπικό, υποδομές (κτίρια, εργαστηριακός εξοπλισμός) κ.λπ. Το ΕΜΠ απαντά με ρεαλισμό και το υπουργείο σταθερά παραβλέπει την απάντηση. Ενδεικτικά: Η Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών ΕΜΠ πρότεινε 170 εισακτέους, το υπουργείο ανακοίνωσε 259, ο δε αριθμός των συνολικά νεοεισαχθέντων φοιτητών την προηγούμενη χρονιά, συμπεριλαμβανομένων αυτών από μετεγγραφή, είναι 457! Η λαίλαπα των μετεγγραφών δημιουργεί μέχρι σήμερα σοβαρά προβλήματα στην εκπαιδευτική λειτουργία του ΕΜΠ. Επιπλέον, αλλοιώνει την αξιοκρατική διάσταση της πρόσβασης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και προκαλεί αναπόφευκτα σοβαρότατες δυσκολίες στη φοίτηση εκείνων που χρειάζεται να καλύψουν μεγάλη απόσταση σε διαφορά υποβάθρου. Η πολιτεία οφείλει να εξετάσει σοβαρά την αντιμετώπιση του κοινωνικού προβλήματος που συνδέεται με τις μετεγγραφές μέσω της οικονομικής στήριξης όσων φοιτητών την έχουν αποδεδειγμένα ανάγκη ώστε να φοιτήσουν στο πανεπιστήμιο εισαγωγής τους. Η νέα ρύθμιση με τον φραγμό της διαφοράς των 2.750 μορίων είναι εξορθολογιστική και θα αποτιμηθεί σε συνδυασμό με τη δυνατότητα που προσφέρεται για μετακίνηση μετεγγραφόμενων σε τμήμα του ίδιου επιστημονικού πεδίου.
Από τους παραπάνω ενδεικτικούς αριθμούς και την αναιμική κρατική χρηματοδότηση προκύπτει ότι η λειτουργία των Σχολών, ειδικά στο εκπαιδευτικό της σκέλος, οδηγείται σε ακραία όρια. Το ότι αναγκάζεται ένας εκπαιδευτικός οργανισμός να λειτουργήσει υπό αντίξοες συνθήκες – όπως οι παραπάνω αλλά και άλλες που αφορούν ενδημικές καταστάσεις και χρόνιες στρεβλώσεις – και τα καταφέρνει να «βγάλει τη χρονιά», δεν σημαίνει ότι ανακαλύπτει νέα όρια αντοχής του ή ότι οφείλει να συμπεράνει πως οι αγελάδες δεν είναι τόσο ισχνές όσο πολλοί ισχυρίζονται. Οι ζημιογόνες συνέπειες μπορεί να μην αναδεικνύονται όταν κανείς τις υπολογίζει περιοριζόμενος σε νόρμες εσωτερικού αλλά γίνονται σαφείς όταν υπολογίζονται με διεθνείς νόρμες: το ΕΜΠ είναι μεν σε αισθητά υψηλότερη θέση από άλλα ελληνικά πανεπιστήμια στις φετινές κατατάξεις της QS – World University Rankings, αλλά η θέση 477 που κατέχει (με πτώση από τη θέση 454 που είχε πέρυσι) κάθε άλλο παρά ικανοποιητική είναι. Να σημειωθεί ότι τα ελληνικά πανεπιστήμια αποδίδουν καλύτερα στον δείκτη έτερο – αναφορών ανά επιστημονικό πεδίο (citations per faculty) στον οποίο η επίδοσή τους είναι 34/100 με το ΕΜΠ να επιτυγχάνει 58.3/100 και να καταλαμβάνει τη θέση 144. Ομως, τα ελληνικά πανεπιστήμια έχουν πολύ χαμηλή απόδοση στον δείκτη αριθμός διδασκόντων προς αριθμός φοιτητών (faculty/student Ratio). Κανένα ελληνικό πανεπιστήμιο δεν έχει βαθμολογία υψηλότερη από 7.2/100 σε αυτόν τον δείκτη και όλα κατατάσσονται εκτός των κορυφαίων 1.000.