Το Τμήμα Ξένων Γλωσσών, Μετάφρασης και Διερμηνείας άρχισε να λειτουργεί το ακαδημαϊκό έτος 1986-87 και είναι το μοναδικό πανεπιστημιακού επιπέδου Τμήμα κατάρτισης ελληνόφωνων μεταφραστών και διερμηνέων συνεδρίων.
Η διάρκεια σπουδών είναι τετραετής και χωρίζεται σε οκτώ εξάμηνα, από τα οποία το Ζ' εξάμηνο φοίτησης γίνεται υποχρεωτικά σε πανεπιστήμιο του εξωτερικού σε μία από τις εξής χώρες: Ηνωμένο Βασίλειο, Γαλλία, Γερμανία, με έξοδα του Ιονίου Πανεπιστημίου.
Το ωρολόγιο πρόγραμμα του Τμήματος είναι οργανωμένο σε δύο μεγάλους κύκλους
σπουδών. Στη διάρκεια των τεσσάρων πρώτων εξαμήνων οι φοιτητές μυούνται προοδευτικά
στη θεωρία και την πράξη της μεταφραστικής διαδικασίας στο πλαίσιο του θεωρητικού
μαθήματος Θεωρία και Πράξη της Μετάφρασης και των εργαστηριακών μαθημάτων Μετάφρασης.
Για να δημιουργηθεί ένα καλό υπόβαθρο γενικών, αλλά απαραίτητων γνώσεων προσφέρονται
επίσης μαθήματα που ανήκουν στο ευρύτερο πεδίο της Γλωσσολογίας, ξένων Πολιτισμών
και Λογοτεχνίας, Οικονομικής Γεωγραφίας, Δικαίου, Πολιτικής Επιστήμης, Οικονομικής
Επιστήμης, Φιλοσοφίας κ.ά.
Ο δεύτερος κύκλος είναι σχεδόν αποκλειστικά αφιερωμένος στις Ειδικές Μεταφράσεις,
δηλαδή την Οικονομική-Πολιτική, την Τεχνική και τη Λογοτεχνική, οι οποίες αποσκοπούν
στη προσφορά εξειδικευμένης γνώσης και εμπειρίας.
Κάθε πτυχιούχος του Τμήματος παρακολουθεί υποχρεωτικά 1248 διδακτικές ώρες μετάφρασης. Πιο αναλυτικά παρακολουθεί:
416 διδακτικές ώρες εργαστηριακού μαθήματος εισαγωγής στη μεταφραστική διαδικασία
κατά τις οποίες γίνεται επεξεργασία κειμένων γενικού περιεχομένου.
780 διδακτικές ώρες σε δύο από τις τρεις Ειδικές Μεταφράσεις.
52 ώρες Θεωρία και Πράξη της Μετάφρασης (θεωρητικό).
Γενική αρχή της εκπαιδευτικής πολιτικής του Τμήματος είναι η διδασκαλία των
μεταφράσεων και της διερμηνείας προς τη γλώσσα-στόχος να γίνεται από διδάσκοντες
που έχουν μητρική τη συγκεκριμένη γλώσσα. Οι γλώσσες εργασίας, που διδάσκονται
στο επίπεδο της μετάφρασης και της διερμηνείας από και προς την Ελληνική, είναι
σήμερα τρεις: η Αγγλική, η Γαλλική και η Γερμανική. Στο ωρολόγιο πρόγραμμα έχουν,
επίσης, ενσωματωθεί η Τουρκική, η Ιταλική και η Ολλανδική και από το ακαδημαϊκό
έτος 1998-99 θα προσφέρεται και η Ισπανική (με προοπτική, σε συνεργασία με το
Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, παροχής βεβαίωσης επάρκειας γνώσης
της).
Τέλος, ο φοιτητής οφείλει να εκπονήσει στο τέλος των σπουδών του μια Πτυχιακή Εργασία, της οποίας το αντικείμενο συνήθως είναι η μετάφραση και ο σχολιασμός κάποιου κειμένου (λογοτεχνικού, οικονομικού, τεχνικού, κτλ.) ή η σύνταξη γλωσσαρίων σε ειδικά πεδία της γνώσης (π.χ. Βιολογία, Χημεία, Δίκαιο, Γεωπολιτική, Μηχανολογία κτλ.). Η Πτυχιακή Εργασία παρακολουθείται από τρεις ειδικευμένους καθηγητές του Τμήματος και υποστηρίζεται δημοσίως όπως ακριβώς και οι Διδακτορικές Διατριβές, υπό την προ υπόθεση ότι ο εν λόγω φοιτητής έχει εκπληρώσει όλες τις άλλες υποχρεώσεις του.
Οι επιστημονικοί και στρατηγικοί στόχοι του Τμήματος επιτυγχάνονται με την έρευνα, τη διοργάνωση διεθνών επιστημονικών συνεδρίων και σεμιναρίων, την έκδοση της Επιστημονικής Επετηρίδας του Τμήματος και του περιοδικού "Γλώσσα Πολύτροπος" το οποίο περιλαμβάνει κείμενα διδασκόντων και φοιτητών του Τμήματος, την εκπόνηση διδακτορικών διατριβών και μονογραφιών, τη συνεργασία με άλλα πανεπιστήμια της ημεδαπής και της αλλοδαπής κ.ά.
Τέλος, το Τμήμα έχει καταθέσει στο Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων προς έγκριση πρόταση για λειτουργία Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών στην Επιστήμη της Μετάφρασης, το οποίο προβλέπει τρεις ειδικεύσεις:
Θεωρία και Διδακτική της Μετάφρασης.
Θεωρία και Διδακτική της Διερμηνείας.
Εφαρμογή τεχνολογιών αιχμής στη Μετάφραση.
Οι πτυχιούχοι μπορούν να καλύψουν θέσεις εργασίας σε τομείς ανάλογους με τις σπουδές και την εξειδίκευση τους. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι μπορούν να απασχοληθούν στον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα: σε τράπεζες, οργανισμούς, σε ερευνητικά κέντρα και στους διεθνείς οργανισμούς, στην Εκπαίδευση και την Κατάρτιση, ως ελεύθεροι επαγγελματίες (Μεταφραστές), σε ιδιωτικές επιχειρήσεις και γενικά σε θέσεις που χρειάζονται ιδιαίτερες γνώσεις ξένων γλωσσών, στα Μ.Μ.Ε. (εκδοτικούς οίκους, τηλεόραση, ραδιόφωνο), στη μεταφραστική υπηρεσία του Υπουργείου Εξωτερικών.
Υποχρεωτικά Μαθήματα
Αγγλική Γλώσσα Ι, Γαλλική Γλώσσα Ι, Γερμανική Γλώσσα Ι, Πολιτική Επιστήμη Ι, Γλωσσολογία Ι, Νεοελληνική Λογοτεχνία Ι, Πληροφορική. Εργαστήρια Μετάφραση Αγγλ-Ελλ Ι, Μετάφραση Γαλλ-Ελλ Ι, Μετάφραση Γερμ-Ελλ Ι, Μετάφραση Ελλ-Αγγλ Ι, Μετάφραση Ελλ-Γαλλ Ι, Μετάφραση Ελλ-Γερμ Ι, Ασκηση Αγγλικά Ι, Ασκηση Γαλλικά Ι, Ασκηση Γερμανικά Ι, Εργαστήρια Αγγλικά Ι, Εργαστήρια Γαλλικά Ι, Εργαστήρια Γερμανικά Ι.
Υποχρεωτικά Μαθήματα
Αγγλική Γλώσσα II, Γαλλική Γλώσσα II, Γερμανική Γλώσσα II. Εργαστήρια
Μετάφραση Αγγλ-Ελλ II, Μετάφραση Γαλλ-Ελλ II, Μετάφραση Γερμ-Ελλ II, Μετάφραση Ελλ-Αγγλ II, Μετάφραση Ελλ-Γαλλ II, Μετάφραση Ελλ-Γερμ II, Ασκηση Αγγλικά II, Ασκηση Γαλλικά II, Ασκηση Γερμανικά II, Εργαστήρια Αγγλικά II, Εργαστήρια Γαλλικά II, Εργαστήρια Γερμανικά II, Νεοελληνική Γλώσσα Ι.
Υποχρεωτικά Μαθήματα
θεωρία - Πράξη της Μετάφρασης Ι, Αγγλία, Χώρα & Πολιτισμός Ι, Γαλλία, Χώρα & Πολιτισμός Ι, Γερμανία, Χώρα & Πολιτισμός Ι, Οικονομικά II, Οικονομική Γεωγραφία & Διεθνείς Οικονομικές Σχέσεις Ι, Ιστορία Αγγλικής Λογοτεχνίας Ι, Ιστορία Γαλλικής Λογοτεχνίας Ι, Ιστορία Γερμανικής Λογοτεχνίας Ι. Εργαστήρια
Μετάφραση Αγγλ-Ελλ III, Μετάφραση Γαλλ-Ελλ III, Μετάφραση Γερμ-Ελλ III, Μετάφραση Ελλ-Αγγλ III, Μετάφραση Ελλ-Γαλλ III, Εργαστήρια Αγγλικά III, Εργαστήρια Γαλλικά III, Εργαστήρια Γερμανικά III, Νεοελληνική Γλώσσα II.
Υποχρεωτικά Μαθήματα
Αγγλία, Χώρα & Πολιτισμός II, Γαλλία, Χώρα & Πολιτισμός II, Γερμανία, Χώρα & Πολιτισμός II, Οικονομική Γεωγραφία & Διεθνείς Οικονομικές Σχέσεις II. Εργαστήρια Μετάφραση Αγγλ-Ελλ IV, Μετάφραση Γαλλ-Ελλ IV, Μετάφραση Γερμ-Ελλ IV, Μετάφραση Ελλ-Αγγλ IV, Μετάφραση Ελλ-Γαλλ IV, Μετάφραση Ελλ-Γερμ IV, Εργαστήρια Αγγλικά IV, Εργαστήρια Γαλλικά IV, Εργαστήρια Γερμανικά IV.
Υποχρεωτικά Μαθήματα
θεωρία - Πράξη της Μετάφρασης II, Ευρωβαλκανικές Σχέσεις - Διεθνές Δίκαιο - Διεθνείς Οργανισμοί Ι. Εργαστήρια
Λογοτεχνική Μετάφραση Αγγλ-Ελλ V, Λογοτεχνική Μετάφραση Γαλλ-Ελλ V, Λογοτεχνική Μετάφραση Γερμ-Ελλ V, Λογοτεχνική Μετάφραση Ελλ-Αγγλ V, Λογοτεχνική Μετάφραση ΕλλΓαλλ V, Λογοτεχνική Μετάφραση ΕλλΓερμ V, Οικονομικο-νομικο-κοινωνικη Μετάφραση Αγγλ-Ελλ V, Οικονομικο-νομικο-κοινωνικη Μετάφραση Γαλλ-Ελλ V, Οικονομικο-νομικο-κοινωνικη Μετάφραση Γερμ-Ελλ V, Οικονομικο-νομικο-κοινωνικη Μετάφραση Ελλ-Αγγλ V, Οικονομικο-νομικο-κοινωνικη Μετάφραση ΕλλΤαλλ V, Οικονομικο-νομικο-κοινωνικη Μετάφραση ΕλλΓερμ V Τεχνική, Μετάφραση Αγγλ-Ελλ V Τεχνική, Μετάφραση Γαλλ-Ελλ V Τεχνική, Μετάφραση Γερμ-Ελλ V Τεχνική, Μετάφραση Ελλ-Αγγλ V Τεχνική, Μετάφραση ΕλλΓαλλ V Τεχνική, Μετάφραση ΕλλΓερμ V.
Υποχρεωτικά Μαθήματα
Λογοτεχνική Μετάφραση Αγγλ-Ελλ VI, Λογοτεχνική Μετάφραση Γαλλ-Ελλ VI, Λογοτεχνική Μετάφραση Γερμ-Ελλ VI, Λογοτεχνική Μετάφραση Ελλ-Αγγλ VI, Λογοτεχνική Μετάφραση ΕλλΓαλλ VI, Λογοτεχνική Μετάφραση ΕλλΓερμ VI, Οικονομικο-πολιτικο-κοινωνική Μετάφραση Ελλ-Αγγλ VI, Οικονομικο-πολιτικο-κοινωνική Μετάφραση ΕλλΓαλλ VI, Οικονομικο-πολιτικο-κοινωνική Μετάφραση ΕλλΓερμ VI Τεχνική, Μετάφραση Αγγλ-Ελλ VI Τεχνική, Μετάφραση Γαλλ-Ελλ VI Τεχνική, Μετάφραση Γερμ-Ελλ VI Τεχνική, Μετάφραση Ελλ-Αγγλ VI Τεχνική, Μετάφραση ΕλλΓερμ VI Τεχνική της Περίληψης.
Υποχρεωτικά Μαθήματα
Λογοτεχνική Μετάφραση Αγγλ-Ελλ VIII, Λογοτεχνική Μετάφραση Γαλλ-Ελλ VIII, Λογοτεχνική Μετάφραση Γερμ-Ελλ VIII, Λογοτεχνική Μετάφραση Ελλ-Αγγλ VIII, Λογοτεχνική Μετάφραση ΕλλΓαλλ VIII, Λογοτεχνική Μετάφραση ΕλλΓερμ VIII, Οικονομικο-πολιτικο-κοινωνική Μετάφραση Αγγλ-Ελλ VIII, Οικονομικο-πολιτικο-κοινωνική Μετάφραση Γαλλ-Ελλ VIII, Οικονομικο-πολιτικο-κοινωνική Μετάφραση Γερμ-Ελλ VIII, Οικονομικο-πολιτικο-κοινωνική Μετάφραση Ελλ-Αγγλ VIII, Οικονομικο-πολιτικο-κοινωνική Μετάφραση ΕλλΓαλλ VIII, Οικονομικο-πολιτικο-κοινωνική Μετάφραση ΕλλΓερμ VIII, Τεχνική Μετάφραση Αγγλ-Ελλ VIII, Τεχνική Μετάφραση Γαλλ-Ελλ VIII, Τεχνική Μετάφραση Γερμ-Ελλ VIII, Τεχνική Μετάφραση Ελλ-Αγγλ, Τεχνική Μετάφραση ΕλλΓαλλ VIII, Τεχνική Μετάφραση ΕλλΓερμ VIII.
Υποχρεωτική άσκηση των φοιτητών στο εξωτερικό.
Η πρακτική άσκηση απευθύνεται κυρίως στους φοιτητές του τετάρτου και του τρίτου έτους σπουδών και αφορά καταρχήν τους τρεις μήνες 15 Ιουνίου μέχρι 15 Σεπτεμβρίου. H πρακτική άσκηση προβλέπεται και για τους μεταπτυχιακούς φοιτητές. Φοιτητές που δεν έχουν υποχρέωση παρακολούθησης μαθημάτων μπορούν να ασκηθούν σε άλλα χρονικά διαστήματα χωρίς κανένα πρόβλημα. Οι φοιτητές, εφόσον όμως υπάρχουν κενές θέσεις, θα μπορούν να ασκηθούν και επί εξάμηνο (δύο τρίμηνα). (Μόνο) εφόσον υπάρχουν κενές θέσεις, μπορεί να προταθούν και φοιτητές από μικρότερα έτη.
Η πρακτική άσκηση εντάσσεται στο Πρόγραμμα Σπουδών του Τμήματός μας ως προαιρετική και θα αναγράφεται στην αναλυτική του πτυχίου των φοιτητών.
Οι φοιτητές ενθαρρύνονται να μας υποδείξουν οι ίδιοι φορείς που δεν υπάρχουν στον κατάλογό μας, αλλά που επιθυμούν να ασκηθούν σε αυτούς.
Για την πρακτική άσκηση δεν προβλέπεται καταρχήν αμοιβή για τους ασκούμενους. Έχει κατατεθεί αίτηση στη Διοικούσα Επιτροπή για κάλυψη αμοιβής και αναμένονται σχετικές εξελίξεις, οι οποίες θα είναι όμως οπωσδήποτε χρονοβόρες.
Πολλές εταιρείες έχουν ήδη στείλει λεπτομέρειες για την εκπαίδευση που θα παρέχουν στους ασκούμενους (Trados, CAT Tools κλπ).
Οι μεγαλύτερες μεταφραστικές εταιρείες στην Ελλάδα σήμερα έχουν δεχθεί να ενεργήσουν ως φορείς πρακτικής άσκησης για τους φοιτητές μας. Ο κατάλογος αυτών μέχρι σήμερα περιλαμβάνει τις: Lexicon, Nikkon, Oettli, Orco, Planitas, Proverb, Translab, Universal Vip, Alphabet, Archetypon, Commit, Eurogreek, Executive Services, Glossa, Glossima, Interface Technical, Intertranslations, Interverbum, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας. Μέχρι αυτή τη στιγμή, επίσης, έχουν δεχθεί να ενεργήσουν ως φορείς πρακτικής άσκησης οι μεγάλες δικηγορικές εταιρείες της Αθήνας Zepos & Yannopoulos και Vgenopoulos& Partners. Το Υπουργείο Δικαιοσύνης, Τμήμα Διεθνούς Δικαστικής Συνδρομής αναμένει δύο φοιτητές μας για άσκηση, έναν γαλλόφωνο και έναν γερμανόφωνο, για άσκηση σε αλλοδαπά εντάλματα συλλήψεων και δικαστικές αποφάσεις κλπ. Στο Πρόγραμμα συμμετέχει επίσης και η Η! Εφορεία Αρχαιοτήτων της Κέρκυρας, το Γενικό Νομαρχιακό Νοσοκομείο της Κέρκυρας, το Ευρωπαϊκό Κέντρο Δημοσίου Δικαίου (Αθήνα), οι Εκδόσεις Ψυχογιός της Αθήνας και η Πανελλήνια Ένωση Ιδιοκτητών Ακινήτων (Αθήνα).
Ο κατάλογος αυτός εμπλουτίζεται καθημερινά και με φορείς που οι ίδιοι οι φοιτητές μας ζητούν να προσεγγίσουμε για άσκηση. Επίσης, σύντομα θα ξεκινήσει και το πρόγραμμα της άσκησης στο εξωτερικό.
ΜΟΝΙΜΗ ΔΙΑΜΟΝΗ ΕΚΤΟΣ ΑΘΗΝΩΝ; Φοιτητές με μόνιμη διαμονή σε πόλεις εκτός Αθηνών και Θεσσαλονίκης μπορούν να ασκηθούν σε φορείς του τόπου διαμονής τους. Ως προς αυτό πρέπει να επικοινωνήσουν με την υπεύθυνη στο botti@otenet.gr. Φοιτητές που πρόκειται να διαμένουν στο εξωτερικό για κάποια διαστήματα, πχ το καλοκαίρι, μπορούν να μας ζητήσουν να βρούμε εκεί έναν φορέα άσκησης.
Η πρακτική άσκηση προσφέρει μια μοναδική ευκαιρία στους φοιτητές να αποκτήσουν εμπειρία στον χώρο της εργασίας, με απαιτήσεις προς αυτούς που προσιδιάζουν σε ασκούμενο και όχι σε εργαζόμενο. Πολλές εταιρείες έχουν διατυπώσει την πρόθεση να προσλαμβάνουν μόνιμο προσωπικό μετά την δοκιμαστική περίοδο της άσκησης και αυτός είναι και ο λόγος της συμμετοχής τους ως φορείς άσκησης. Ανεξάρτητα από αυτό, οι εταιρείες θα υποχρεούνται να δώσουν στο τέλος της άσκησης βεβαίωση άσκησης και συστατική επιστολή, εάν η επιστολή ζητηθεί από τον φοιτητή για να υποστηρίξει καλύτερα, πχ μια αίτηση μεταπτυχιακών σπουδών με μια συστατική από έναν εργοδότη.
Ένα από τα μόνιμα προαπαιτούμενα για την πρόσληψη προσωπικού, στην Ελλάδα αλλά οπωσδήποτε στο εξωτερικό, είναι η προϋπηρεσία. Η πρακτική άσκηση του ΤΞΓΜΔ παρέχει την εγγραφή προϋπηρεσίας στους φοιτητές του, συμπληρούμενη ήδη πριν την αποφοίτησή τους, χωρίς οι φοιτητές να χρειαστεί να ενεργήσουν από μόνοι τους, αλλά απλά να επιλέξουν κάποιους φορείς που τους ταιριάζουν περισσότερο. Οι εταιρείες παρέχουν υποδομές που οι φοιτητές δεν έχουν την ευκαιρία να χρησιμοποιήσουν διαφορετικά. Μέσω της άσκησης, οι φοιτητές αντιλαμβάνονται καλύτερα τις ελλείψεις τους, αλλά και τη ζήτηση της αγοράς. Επίσης, αποκτούν τριβή με τις επαγγελματικές σχέσεις που θα διαμορφώσουν με τους συνεργάτες τους στον εργασιακό χώρο.
Η εμπειρία της πρακτικής άσκησης στον χώρο εργασίας είναι, απλά, όχι μόνο πολύτιμη, αλλά και αναντικατάστατη.
Οι ενδιαφερόμενοι φοιτητές παρακαλούνται να επισκεφθούν τις ιστοσελίδες των παραπάνω φορέων, ώστε να ενημερωθούν για την ταυτότητά τους και για τις δυνατότητες τις οποίες προσφέρουν. Παρακαλούνται όμως να μην έρθουν σε απ ευθείας επαφή με τους φορείς αυτούς, αλλά μέσω της υπεύθυνης ΠΑ Μαρία Μπότη, στο botti@otenet.gr.