Ηλεκτρολόγοι Μηχανικοί και Μηχανικοί Η/Υ
Το δείγμα της έρευνας περιλαμβάνει 275 διπλωματούχους Ηλεκτρολόγους Μηχανικούς & Μηχανικούς Η/Υ, μεταξύ των οποίων το 74,5% είναι άνδρες και το 25,5% γυναίκες. Οι Ηλεκτρολόγοι του δείγματος κατάγονται από περιοχή της Αττικής σε ποσοστό 69,8% και διαμένουν σήμερα στην Αττική σε ποσοστό 85,1%. Περίπου τα 2/3 με καταγωγή από την επαρχία παραμένουν στην Αθήνα για λόγους εργασίας μετά την ολοκλήρωση των σπουδών τους στο ΕΜΠ. Το 15,7% έχει έναν γονέα μηχανικό και το 3,3% και τους δύο γονείς μηχανικούς. Η αυτοδύναμη κάλυψη των ασφαλιστικών εισφορών τους προς το ΤΣΜΕ∆Ε, είναι σχετικά υψηλή. Το 71,5% των Ηλεκτρολόγων κάλυψε αυτοδύναμα τις πρώτες του εισφορές και το 76,5% αντιμετωπίζει χωρίς βοήθεια τις σημερινές εισφορές προς το Ταμείο.
Η Σχολή των Ηλεκτρολόγων αποτελεί μαζί με τη Σχολή των Αρχιτεκτόνων τις δύο Σχολές του ΕΜΠ με τη μεγαλύτερη συχνότητα δήλωσης πρώτης επιλογής στο μηχανογραφικό. Το 94,6% των Ηλεκτρολόγων είχε δηλώσει τη Σχολή ως πρώτη του επιλογή και το 5% ως δεύτερη ή τρίτη επιλογή του μηχανογραφικού δελτίου. Επίσης, εμφανίζουν το δεύτερο μικρότερο διάστημα φοίτησης στο ΕΜΠ (6,2 έτη) και το δεύτερο μεγαλύτερο βαθμό διπλώματος (7,55/10). Η εργασία κατά τη διάρκεια των σπουδών είναι περιορισμένη. Συμμετοχή σε πρόγραμμα πρακτικής άσκησης δήλωσε το 13,1%, ενώ εργασία εκτός πρακτικής σε αντικείμενο σχετικό της ειδικότητα το 30,7% (με μέση τιμή δείγματος 39%).
Η πραγματοποίηση μεταπτυχιακών σπουδών από τους διπλωματούχους της ειδικότητας είναι εξαιρετικά συνήθης. Ένας στους πέντε Ηλεκτρολόγους έχει ήδη ολοκληρώσει ή πραγματοποιεί διδακτορικές σπουδές και περισσότεροι από τους μισούς (52%) έχουν ήδη κάποιο μεταπτυχιακό τίτλο εκτός διδακτορικού. Βάσει αντικειμένου μεταπτυχιακών σπουδών, οι Ηλεκτρολόγοι διακρίνονται σε δύο βασικές κατηγορίες. Σε εκείνους που πραγματοποίησαν (ή πραγματοποιούν) σπουδές στο αντικείμενο της ειδικότητας και σε εκείνους που επέλεξαν το συνδυασμό της ειδικότητας με οικονομία και διοίκηση (από 35,6% για κάθε αντικείμενο). Βασικό κίνητρο της πραγματοποίησης μεταπτυχιακών σπουδών αποτελεί η εκτίμηση για καλύτερη σταδιοδρομία (59,9%), ενώ ο παράγοντας της εύρεσης εργασίας περιορίζεται στο 2,8% των διπλωματούχων.
Η είσοδος των Ηλεκτρολόγων στην αγορά εργασίας πραγματοποιείται μέσω μιας μόνιμης (42,1%) ή ευέλικτης (49,6%) μορφής μισθωτής απασχόλησης. Η κατανομή του κλάδου πρώτης εργασίας είναι παρόμοια με την κατανομή του κλάδου σημερινής εργασίας. Το 38,5% των αποφοίτων ξεκινά την σταδιοδρομία του από τον κλάδο της Πληροφορικής & των Επικοινωνιών, ενώ διψήφια ποσοστά εμφανίζουν επίσης ο Κατασκευαστικός κλάδος και ο κλάδος της Εκπαίδευσης και Έρευνας. Κατά μέσο όρο, η επαγγελματική αποκατάσταση των Ηλεκτρολόγων προϋποθέτει περίπου 4 μήνες αναζήτησης εργασίας.
Το 89,8% των Ηλεκτρολόγων είναι εργαζόμενοι, το 6,5% άνεργοι και το 3,6% ανενεργοί, κατανομή που προσεγγίζει σημαντικά τη συνολική κατανομή του δείγματος. Η πλειοψηφία απασχολείται στον ιδιωτικό τομέα, κυρίως με τη μορφή μισθωτής εργασίας αορίστου χρόνου (48,1%) και δευτερευόντως με τη σχέση εργασίας του οιονεί μισθωτού (29,2%). Μόλις το 13,2% των αποφοίτων ασκεί το ελεύθερο επάγγελμα. Ως βασικός κλάδος απασχόλησης των Ηλεκτρολόγων εμφανίζεται ο κλάδος της Πληροφορικής και των Επικοινωνιών (43,7%). Πρακτικά, 3 στους 4 αποφοίτους του ΕΜΠ που εργάζονται στον κλάδο της Πληροφορικής & των Επικοινωνιών είναι Ηλεκτρολόγοι. Σημαντική απασχόληση παρουσιάζεται επίσης στον κλάδο της Εκπαίδευσης & Έρευνας (16,6%) και στις Κατασκευές (14,6%). Οι Ηλεκτρολόγοι απασχολούνται στο αντικείμενο της ειδικότητας τους κατά 76% και στο ευρύτερο πεδίο δραστηριοποίησης των Μηχανικών κατά 83,7%. Επίσης, συγκαταλέγονται μεταξύ των τριών ειδικοτήτων που παρουσιάζουν διψήφιο ποσοστό εργασίας σε αντικείμενο που συνδυάζει την ειδικότητα με την οικονομία και διοίκηση (11,4%). Το ποσοστό που έχει προϋπηρεσία σε αντικείμενο εργασίας σχετικό της ειδικότητας (μία ή περισσότερες θέσεις εργασίας) είναι 95,2%.
Οι Ηλεκτρολόγοι εργάζονται 43,82 ώρες/ εβδομάδα στην κύρια θέση εργασίας και 46 ώρες την εβδομάδα συνολικά (για κύρια και δεύτερη θέση εργασίας). Γενικά, η εβδομαδιαία απασχόλησή τους είναι περίπου ίση με τη μέση τιμή του δείγματος. Ως προς τις ετήσιες απολαβές από την εργασία, η ειδικότητα των Ηλεκτρολόγων είναι από τις πλέον προνομιούχες του ΕΜΠ. Η μέση τιμή της κλίμακας εισοδήματος τους είναι 4,37/6, το 55,1% δηλώνει ετήσια μικτά εισοδήματα μεγαλύτερα των €20.000 και μόλις το 11% εισοδήματα μέχρι €10.000. Τα υψηλά εισοδήματα τους προκύπτουν από τη σημαντική απασχόλησή τους ως μισθωτοί αορίστου χρόνου του ιδιωτικού τομέα, από τα ικανοποιητικά εισοδήματα που προσφέρει ο κλάδος της Πληροφορικής & των Επικοινωνιών και τέλος, από τη σχετικά μεγάλη απασχόλησή τους σε αντικείμενα που συνδυάζουν τον παράγοντα της οικονομίας και διοίκησης.
Οι (οιονεί) μισθωτοί εργάζονται κατά 60% σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις και κατά 40% σε επιχειρήσεις μεγάλου μεγέθους. Η κατανομή της απασχόλησης των μισθωτών Ηλεκτρολόγων σε μεγάλες επιχειρήσεις είναι η μεγαλύτερη του δείγματος. Μόλις των 23% αυτών εκτιμά πως η θέση εργασίας του είναι επισφαλής. Αντίθετα, 2 στους 3 μισθωτούς της ειδικότητας εκτιμούν πως η εταιρεία που τους απασχολεί προσφέρει σημαντικές προοπτικές καλής σταδιοδρομίας.
Η αυτοπασχόληση (ή επιχειρηματικότητα) των εργαζόμενων Ηλεκτρολόγων διατηρείται διαχρονικά σταθερή στο επίπεδο του 13% και εμφανίζεται είτε στον κλάδο των Κατασκευών (40,6%), είτε στον κλάδο της Πληροφορικής και των Επικοινωνιών (37,5%). Περίπου σταθερή διατηρείται και η πρόθεση επιχειρηματικότητας των μισθωτών της ειδικότητας (32,7%). Μεταξύ των μισθωτών που δηλώνουν το ενδεχόμενο της άσκησης του ελεύθερου επαγγέλματος, ο κλάδος της Πληροφορικής & των Επικοινωνιών επιλέγεται από το 47,7%, αντίθετα με τις Κατασκευές που δεν συγκεντρώνουν σημαντικό ενδιαφέρον (15,4%). Το 17,9% των εργαζόμενων κάνει και δεύτερη δουλειά, η οποία συνήθως είναι σχετική της ειδικότητας (13,4%).
Από τις απαντήσεις των Ηλεκτρολόγων δεν διακρίνεται μια συγκεκριμένη ομάδα που να λειτουργεί ανταγωνιστικά στην αγορά εργασίας. Πιο συγκεκριμένα, απουσία ανταγωνισμού δηλώνει το 30%, ανταγωνισμό με απόφοιτους ΤΕΙ το 24,3% και ανταγωνισμό με μηχανικούς που σπούδασαν στο εξωτερικό το 20,2%. Στις υπόλοιπες διαστάσεις αντιλήψεων και στάσεων που αξιολογήθηκαν, οι Ηλεκτρολόγοι ταυτίζονται σε μεγάλο βαθμό με τις μέσες τιμές του δείγματος. Αρχικά, μέση αξιολόγηση δίνεται στο βαθμό ετοιμότητας με τον οποίο αντιμετώπισαν για πρώτη φορά την αγορά εργασίας (2,93/5) αλλά και στο βαθμό αξιοποίησης των γνώσεων και δεξιοτήτων που απέκτησαν ως φοιτητές στη σημερινή θέση εργασίας (3,16/5). Μεταξύ των επιμέρους γνώσεων/ δεξιοτήτων που τέθηκαν προς αξιολόγηση, οι απαντήσεις των Ηλεκτρολόγων επίσης ακολουθούν τη γενική κατανομή. Οι βαθμολογίες τους είναι θετικές ως προς το επιστημονικό υπόβαθρο και τη δυνατότητα αποδοτικής εργασίας, αρνητικές ως προς τις οικονομικές και διοικητικές γνώσεις και μέσες για τις τεχνικές γνώσεις, τη δυνατότητα χειρισμού εξειδικευμένων προγραμμάτων Η/Υ, την ικανότητα σύνταξης εκθέσεων και παρουσιάσεων κλπ.
πηγή: Μελέτη Απορρόφησης ΕΜΠ 2015
Ως βασικός κλάδος απασχόλησης των Ηλεκτρολόγων εμφανίζεται ο κλάδος της Πληροφορικής και των Επικοινωνιών (43,7%)