Εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ – 01/09/2020 (σελ. 7)
Τι έχει πάθει αυτός ο τόπος;
ΤΟΥ ΜΙΧΑΗΛ ΠΑΣΧΑΛΗ
Τι έχει πάθει αυτός ο τόπος και ορκίζεται ομόθυμα και ομόφωνα πίστη σε ένα απολύτως αναξιόπιστο και παράλογο σύστημα εισαγωγής στα ΑΕΙ, σύμφωνα με το οποίο τις βάσεις εισαγωγής ορίζει το χρηματιστήριο των επιδόσεων των υποψηφίων και όχι οι σταθερές εκπαιδευτικές και επιστημονικές απαιτήσεις των τμημάτων;
Τι έχουν πάθει οι ηγεσίες του υπουργείου Παιδείας και αρνούνται να επαναφέρουν τουλάχιστον ως κατώτατο όριο εισαγωγής στα ΑΕΙ τη «βάση του 10», την οποία κατάργησε το 2010 η Αννα Διαμαντοπούλου – και επέμεινε πεισματικά στην απόφασή της –, με αποτέλεσμα η κατρακύλα των βάσεων να μην έχει τέλος; Τι έχει πάθει η Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης (που διαδέχθηκε την ΑΔΙΠ) και δεν βλέπει ότι με τη συνεχή υποβάθμιση της ποιότητας των προπτυχιακών σπουδών, η οποία συντελείται de facto ερήμην των τμημάτων, κάθε έννοια «αξιολόγησης» των ΑΕΙ στερείται οποιουδήποτε νοήματος; Τι έχουν πάθει οι πρυτάνεις, οι κοσμήτορες, οι πρόεδροι τμημάτων, τα μέλη ΔΕΠ των ΑΕΙ και σιωπούν μπροστά σε αυτή την τραγική κατάσταση, αντί να ξεκινήσουν σταυροφορία για να την ανατρέψουν;
Ο μέσος όρος των φετινών βάσεων εισαγωγής στα τρία τμήματα της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης, όπου υπηρέτησα μέχρι το 2015, κατέβηκε για πρώτη φορά κάτω από τα 10.000 μόρια, στα 8.560. Το 2015 που αφυπηρέτησα ο μέσος όρος ήταν 13.000 μόρια, αλλά η καθοδική πορεία είχε ξεκινήσει νωρίτερα και ήταν δεδομένο ότι θα συνεχιστεί. Ως εκπαιδευτικός και ως πολίτης αυτής της χώρας αισθάνομαι ντροπή για αυτό το κατάντημα. Χωρίς γλώσσα, λογοτεχνία και ιστορία δεν υπάρχει εκπαίδευση και κυρίως δεν υπάρχει παιδεία.
Παρά τις δραματικές εξελίξεις – στο 42% των τμημάτων οι βάσεις του 2020 είναι κάτω από τα 10.000 μόρια – η υπουργός και ο υφυπουργός Παιδείας περιορίστηκαν στα τυπικά μηνύματα, με τα οποία συνεχάρησαν τους επιτυχόντες. Δεν υπήρξε ούτε αναγνώριση του προβλήματος, ούτε άμεση και κατεπείγουσα κινητοποίηση, ούτε επανάληψη των υποσχέσεων για επαναφορά «της βάσης του 10» και εισαγωγή επιπλέον κριτηρίων ανά τμήμα. Αναρωτιέμαι, πάντως, πώς αισθάνθηκε ο υφυπουργός Βασίλης Διγαλάκης, καθηγητής και τέως πρύτανης του Πολυτεχνείου Κρήτης, όταν έμαθε ότι σε ένα τμήμα του εν λόγω ιδρύματος η φετινή βάση εισαγωγής ήταν 2.650 μόρια.
Η απάντηση στο κεντρικό ερώτημα «τι έχει πάθει αυτός ο τόπος;» δεν είναι δύσκολη. Η έλλειψη οποιασδήποτε αντίδρασης οφείλεται σε μια σειρά από λόγους, ανεξάρτητους ή σε συνδυασμό: στον φόβο του πολιτικού κόστους, στην αδιαφορία και την απάθεια που φτάνει μέχρι τον μιθριδατισμό, στον ατομισμό που φροντίζει μόνο για την προαγωγή του ιδίου συμφέροντος. Και να μην το ξεχάσω: στην πάγια συνήθεια της εκάστοτε ηγεσίας του υπουργείου Παιδείας να μην επιλέγει «ενοχλητικούς» συνεργάτες, που θα της υπενθυμίζουν ποια είναι τα πραγματικά προβλήματα της εκπαίδευσης.
Ο Μιχαήλ Πασχάλης είναι ομότιμος καθηγητής Κλασικής Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης
